Genel

Düşüncedeki Çarpıtmaları Sınıflandırma

6 Şubat 2020

Etiketler: , , , ,

Düşünceleri aynı şekilde, sürekli olarak çarpıtmak – örneğin; sonuca atlamak, kötü olayları kişiselleştirmek ya da kendini başarısız olarak etiketlemek – depresif veya kaygılı insanlardaki yaygın örüntülerdir. Bilişsel model, hoş olmayan duyguların genellikle düşünmedeki bu önyargılar veya çarpıtmalarla ilişkili olduğunu ileri sürer. Otomatik düşünceler (diğer bir ifadeyle, kendiliğinden gelen düşünceler) negatif duygulanım veya işlevsiz davranışlarla ilişkilidir ve bireyler için makul görünmektedir. “Asla mutlu olmayacağım”, “Aptalım”, “Kimse beni sevmiyor”, “Hepsi benim hatam” ve “Sıkıcı olduğumu düşünüyor.” otomatik düşünce örnekleridir. Otomatik düşünceler doğru ya da yanlış olabilir veya değişen geçerlilik derecelerine sahip olabilir. Aynı düşünce birden fazla çarpıtma içerebilir – örneğin, “Partiye gittiğimde sıkıcı olduğumu düşünecek”. Bu düşünce hem falcılık hem de zihin okumayı yansıtır.

Bilişsel Çarpıtma Örnekleri
Zihin okuma: İnsanların düşünceleri hakkında yeterince kanıta sahip olmaksızın ne düşündüklerini bildiğinizi varsayarsınız. Örneğin: “Benim ezik olduğumu düşünüyor.”
Falcılık: Bir şeylerin daha kötüye gideceğine ya da ilerideki bir tehlikenin varlığına dair gelecek tahminleri yaparsınız. Örneğin: “Bu sınavda başarısız olacağım” veya “İşi alamayacağım.”
Felaketleştirme: Olanların ya da olacakların o kadar korkunç ve dayanılmaz olacağına inanırsınız ki buna dayanamayacağınıza inanırsınız. Örneğin: “Başarısız olsaydım korkunç olurdu.”
Etiketleme: Kendinize ve başkalarına genel olumsuz özellikler atfedersiniz. Örneğin: “İstenilmeyen biriyim.” veya “O, rezil biri.”
Olumluyu yok sayma: Sizin elde ettiğiniz ya da başkalarının elde ettiği başarıların önemsiz olduğunu iddia edersiniz. Örneğin: “Bu başarılar kolaydı, bu yüzden önemli değil.”

EV ÖDEVİ

Danışana, sonraki hafta boyunca her bir olumsuz otomatik düşünceyi izleme ve bu düşünceleri sınıflandırma görevi verilebilir. Bu ödevin amacı, danışanların aynı otomatik düşünce kategorilerini nasıl tekrarladıklarını görmeleridir. Belirli bir olumsuz düşünce kategorisinin açık bir tekrarı varsa, terapist ve danışan, düşüncelerin gücünü azaltmak için tekrar tekrar kullanılabilecek belirli bir dizi meydan okuma geliştirebilir. Örneğin, sürekli olarak zihin okuması yapan hastaya (“Ezik olduğumu düşünüyor”, “Benden hoşlanmıyorlar’’, “Acınası görünüyor olmalıyım” gibi) bu tekrarlayan düşünceler için bir meydan okuma listesi oluşturması talimatı verilebilir. Bu meydan okumalar şunları içerebilir: “Hiç kanıtım yok,” “Sonuca atlıyorum,” “Neden benden hoşlanmasınlar ki beni tanımıyorlar bile?”, “Buradaki herkes kadar iyiyim”, ‘‘Onaylarına ihtiyacım yok ”, “ Herkesi etkilememe gerek yok” veya “Belki de onlar, onları beğenip beğenmediğimi düşünüyorlardır”.

Leahy, R. L. (2017). Cognitive therapy techniques: A practitioner’s guide (2nd ed.). New York, NY: Guilford Press.

Tercüme: Sümeyra Hafızoğlu

4 likes

Yazar